05.02.2024

Styl Art Deco w dekoracji wnętrz

Czym jest styl Art Deco?

Art Deco, styl charakterystyczny dla lat dwudziestych XX wieku, to wyraz dążenia do nowoczesności i luksusu. Jego nazwa pochodzi od skrótu francuskiej nazwy wystawy "Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes", która odbyła się w Paryżu w 1925 roku. Wystawa ta miała kluczowe znaczenie dla promocji nowego stylu, który szybko zdobył międzynarodową popularność.


Rozwój Art Deco był odpowiedzią na potrzebę wyrażenia euforii powojennej oraz wiary w postęp technologiczny i industrializację. Styl ten charakteryzował się geometrycznymi formami, zastosowaniem nowych materiałów takich jak stal, aluminium, szkło barwione czy egzotyczne gatunki drewna oraz odważnymi kombinacjami kolorystycznymi. Art Deco bywa określane mianem eklektycznego, gdyż czerpało inspiracje zarówno z awangardy artystycznej, jak i z motywów starożytnych cywilizacji egipskiej, mezopotamskiej czy azteckiej.
Art Deco czerpie także z awangardowych ruchów artystycznych swoich czasów – futuryzmu, konstruktywizmu oraz kubizmu – co przejawia się w dynamicznych formach i silnych kontrastach.


Materiały używane w tym stylu to przede wszystkim metale (szczególnie stal nierdzewna, aluminium oraz chrom), szkło, lustra oraz egzotyczne gatunki drewna. Często stosowano również lakierowanie, aby nadać przedmiotom połysk i głębię. Wykorzystywano także innowacyjne na tamte czasy materiały syntetyczne takie jak bakelit czy celuloid.


W architekturze Art Deco manifestuje się przez użycie ostro zarysowanych form, płaskich dachów oraz licznych zdobień fasad budynków. Znaczącym elementem są również okazałe wejścia, często podkreślone za pomocą metalowych detali lub szklanych paneli. Charakterystyczne dla tego okresu są także wysokie na kilka pięter pionowe akcenty zwane finałami, które miały na celu podkreślenie nowoczesności i dynamiki rozwijających się metropolii.


W dziedzinie designu wnętrz Art Deco przejawia się poprzez stworzenie harmonijnej całości składającej się z mebli o prostych, ale eleganckich formach, bogato zdobionych tkanin oraz dekoracyjnych akcesoriów. Lampy wykonane ze szkła i metalu o geometrycznych kształtach nie tylko pełniły funkcję użytkową, ale stanowiły ważny element ozdobny wnętrza.


Art Deco było odpowiedzią na potrzebę wyrażenia optymizmu i wiary w postęp technologiczny tamtych czasów. To połączenie funkcjonalności z dekoracyjnością sprawiało, że styl ten był idealny zarówno dla prywatnych rezydencji bogatej klasy średniej jak i dla użyteczności publicznej – kin, hoteli czy dworców kolejowych.


Rozprzestrzenianie się i ewolucja

Wpływ Art Deco na projektowanie wnętrz lat dwudziestych był nie do przecenienia. Wnętrza stały się bardziej funkcjonalne i uporządkowane, a jednocześnie zachowały elementy dekoracyjne. Znamiennym dla tego stylu było połączenie luksusu i prostoty – bogate detale zdobnicze współistniały z klarownymi liniami mebli i dodatków. Projektanci wnętrz tacy jak Émile-Jacques Ruhlmann czy Jean-Michel Frank stworzyli dzieła będące kwintesencją Art Deco, łączące w sobie wysoką jakość rzemiosła z nowoczesnym designem.

Zastosowanie innowacyjnych technik produkcyjnych pozwoliło na masową produkcję elementów dekoracyjnych i mebli w stylu Art Deco, co sprawiło, że stały się one dostępne dla szerszej publiczności. Szykowne salony kinowe, hotele oraz domy prywatne nawiązywały do estetyki statków transatlantyckich i luksusowych pociągów ekspresowych – symboli prędkości, postępu i komfortu.


Warto podkreślić również międzynarodowy charakter Art Deco. Styl ten rozprzestrzeniał się szybko poza granicami Francji – od Stanów Zjednoczonych przez Amerykę Południową aż po Daleki Wschód. W USA szczególnie widoczny był w architekturze miejskiej (np. Chrysler Building w Nowym Jorku), ale także w kreowaniu wnętrz mieszkalnych.
Elementy charakterystyczne dla Art Deco.


Styl Art Deco, będący wyrazem luksusu i nowoczesności lat 20. i 30. XX wieku, wciąż inspiruje miłośników designu wnętrz. Kluczowe elementy dekoracyjne tego stylu charakteryzują się geometrycznymi kształtami, silnymi liniami oraz ekstrawaganckimi motywami. W aranżacji wnętrz styl Art Deco manifestuje się poprzez zastosowanie bogatych i odważnych akcentów, które mają na celu stworzenie przestrzeni zarówno eleganckiej, jak i funkcjonalnej.


Elementy dekoracyjne i motywy
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych motywów Art Deco jest użycie symetrycznych wzorów. Te często występują w formie dekoracyjnych paneli ściennej stiukatury, okładzin podłogowych z terakoty czy marmuru oraz tkanin z charakterystycznymi dla epoki wzorami. Wzory te nawiązują do uproszczonej formy naturalnych motywów lub abstrakcyjnych kompozycji geometrycznych, takich jak trójkąty, romby czy spirale.


Innym istotnym aspektem dekoracji w stylu Art Deco są materiały o wysokim połysku. Lustrzane powierzchnie, polerowane metale (szczególnie mosiądz i chrom), a także lakierowane drewno nadają wnętrzu szykownego blasku i podkreślają jego ekskluzywny charakter. Dodatkowo stosuje się różnorodne tekstury – od gładkich, przez żłobione, aż po bogato zdobione.


Oświetlenie w stylu Art Deco to nie tylko źródło światła, ale również ważny element dekoracyjny. Lampy często przybierają formy geometrycznych konstrukcji, są wykonane z opalizującego szkła lub zawierają elementy z kolorowego szkła tworzące efektowne mozaiki. Kinkiety, żyrandole czy lampy stołowe stanowią istotny punkt aranżacji wnętrza i często pełnią rolę dzieła sztuki.


Wnętrza w stylu Art Deco nie mogą obejść się bez ekskluzywnych dodatków. Są to między innymi rzeźbione figurki, eleganckie zegary stojące oraz lustra w bogato zdobionych ramach. Dodatki te często mają złote lub srebrne wykończenia i są wyrazem zamiłowania do przepychu charakterystycznego dla tego okresu.